Co grozi za kradzież w sklepie osobie pełnoletniej i niepełnoletniej – jaka kara?

Osoba nieletnia – kara za kradzież w sklepie

W świetle obowiązujących przepisów w sprawach o czyny karalne za nieletnie uznaje się te osoby, które popełniły ów czyn po ukończeniu lat 13 i przed ukończeniem lat 17.

Osoba nieletnia, która dokonała kradzieży, jest sądzona przez sąd rodzinny, który – zgodnie z artykułem 6. ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich – wobec sprawcy czynu karalnego może zastosować następujące środki:

1) udzielić upomnienia;

2) zobowiązać do określonego postępowania, a zwłaszcza do naprawienia wyrządzonej szkody, do wykonania określonych prac lub świadczeń na rzecz pokrzywdzonego lub społeczności lokalnej, do przeproszenia pokrzywdzonego, do podjęcia nauki lub pracy, do uczestniczenia w odpowiednich zajęciach o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, do powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach albo do zaniechania używania alkoholu lub innego środka w celu wprowadzania się w stan odurzenia;

3) ustanowić nadzór odpowiedzialny rodziców lub opiekuna;

4) ustanowić nadzór organizacji młodzieżowej lub innej organizacji społecznej, zakładu pracy albo osoby godnej zaufania – udzielających poręczenia za nieletniego;

5) zastosować nadzór kuratora;

6) skierować do ośrodka kuratorskiego, a także do organizacji społecznej lub instytucji zajmujących się pracą z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, po uprzednim porozumieniu się z tą organizacją lub instytucją;

7) orzec zakaz prowadzenia pojazdów;

8) orzec przepadek rzeczy uzyskanych w związku z popełnieniem czynu karalnego;

9) orzec umieszczenie w młodzieżowym ośrodku wychowawczym albo w rodzinie zastępczej zawodowej, która ukończyła szkolenie przygotowujące do sprawowania opieki nad nieletnim;

10) orzec umieszczenie w zakładzie poprawczym;

11) zastosować inne środki zastrzeżone w niniejszej ustawie do właściwości sądu rodzinnego, jak również zastosować środki przewidziane w Kodeksie rodzinnymi opiekuńczym, z wyłączeniem umieszczenia w rodzinie zastępczej spokrewnionej, rodzinie zastępczej niezawodowej, rodzinnym domu dziecka, placówce wsparcia dziennego, placówce opiekuńczo-wychowawczej i regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej.

Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich daje również sądom rodzinnym możliwość stosowania środków wobec rodziców bądź opiekunów sprawcy, tj.

1) sąd ma prawo zobowiązać rodziców lub opiekuna do poprawy warunków wychowawczych, bytowych lub zdrowotnych nieletniego, a także do ścisłej współpracy ze szkołą, do której nieletni uczęszcza, poradnią psychologiczno –pedagogiczną lub inną poradnią specjalistyczną, zakładem pracy, w którym jest zatrudniony, oraz lekarzem lub zakładem leczniczym;

2) sąd na prawo zobowiązać rodziców lub opiekuna do naprawienia w całości lub w części szkody wyrządzonej przez nieletniego.

Spośród wymienionych środków w sprawach o kradzież sądy zwykle stosują: udzielenie upomnienia, ustanowienie nadzoru kuratora oraz zobowiązanie sprawcy (bądź jego rodziców) do naprawienia wyrządzonej szkoły, jeżeli nieletni nie był wcześniej karany.

Natomiast w przypadku osób, które wchodzą notorycznie w konflikt z prawem, sąd może zastosować bardziej dotkliwe środki, z umieszczeniem w zakładzie poprawczym włącznie.

Należy również dodać, że dane osób nieletnich prawomocnie skazanych za przestępstwo zostają umieszczone w Krajowym Rejestrze Karnym.

Osoba pełnoletnia – kara za kradzież w sklepie

W świetle polskiego prawa kradzież w sklepie może być uznana za wykroczenie albo za przestępstwo – klasyfikacja czynu zależy bowiem od wartości rzeczy, która został skradziona.

Kradzież jest wykroczeniem, jeżeli wartość rzeczy skradzionej nie przekracza 1/4 minimalnego wynagrodzenia (w 2018 r. nie może przekroczyć 525 złotych). Wówczas sprawca pełnoletni bądź małoletni, który ukończył 17 lat, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny. Sąd może również nałożyć na niego obowiązek zapłaty równowartości ukradzionego mienia (art. 119. §1, § 4 kw).

Natomiast w sytuacji, w której wartość kradzionego mienia przekracza 25 % wynagrodzenia minimalnego, kradzież klasyfikowana jest jako przestępstwo, a sprawcy grozi kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5 (art. 278 § 1 kk).

Jednocześnie w tzw. „wypadku mniejszej wagi” sąd może orzec niższą karę, tj. grzywnę, karę ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku (art. 278 § 3  kk).