Co grozi za plagiat – jaka kara?

Zgodnie bowiem z ust.1 art. 115 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych „kto przywłaszcza sobie autorstwo albo wprowadza w błąd co do autorstwa całości lub części cudzego utworu albo artystycznego wykonania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3”.

Polskie prawo przewiduje taką samą karę za rozpowszechnianie tudzież publiczne zniekształcanie cudzego utworu lub artystycznego wykonania bez podania nazwiska/pseudonimu twórcy (art. 115.2).

Należy podkreślić, że plagiat jest przestępstwem publicznoskargowym, czyli ściganym z urzędu. Oznacza to, że organy ścigania (policja, prokuratura) po przyjęciu zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa same wszczynają postępowanie i składają akt oskarżenia przed sądem – skarga prywatna pokrzywdzonego jest w tym przypadku zbędna. Co więcej, zawiadomienie może złożyć każdy, również osoba niezwiązana ze sprawą.

Ponadto plagiator musi liczyć się także z konsekwencjami cywilnoprawnymi swoich działań, które zostały omówione w art. 78 ust. 1 wspomnianej ustawy o prawie autorskim. Zgodnie z regulacjami przyjętymi w dokumencie twórca może zażądać bowiem:

- zaniechania działań, które naruszają jego autorskie prawa osobiste;

- usunięcia skutków owych działań, w tym złożenia publicznego oświadczenia;

- zadośćuczynienia;

- zapłaty ustalonej sumy pieniędzy na wskazany cel społeczny.

Po śmierci twórcy o ochronę praw autorskich może wystąpić jego małżonek, a w przypadku jego braku bądź śmierci możliwość wniesienia powództwa posiadają kolejno: zstępni, rodzice, rodzeństwo, zstępni rodzeństwa albo stowarzyszenie twórców bądź inna organizacja zarządzająca prawami autorskimi zmarłego (ust. 2 i ust. 3 art. 78).

Ponadto plagiator – oprócz odpowiedzialności cywilnoprawnej i karnej – zazwyczaj ponosi również odpowiedzialność dyscyplinarną (np. student, który popełnił plagiat, może zostać wydalony z uczelni albo utracić tytuł zawodowy).