Co grozi za zniesławienie – jaka kara?

Zgodnie z art. 212 § 1 Kodeksu karnego przestępstwo zniesławienia popełnia ten, „kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności”.

Dla bytu przestępstwa zniesławienia nie ma znaczenia, czy pomówienie rzeczywiście spowodowało poniżenie pomawianego podmiotu lub naraziło go na utratę zaufania, czy też nie. Wystarczy bowiem, aby sama treść zniesławienia (np. X pije w pracy; Y bierze łapówki; Z jest złodziejem), została przekazana jednej osobie (innej niż osoba zniesławiana), a – niezależnie od skutków tego działania – sprawca będzie odpowiadał za przestępstwo z art. 212 §1 kk.

Jednocześnie trzeba zaznaczyć, że przestępstwo zniesławienia nie występuje, jeżeli:

- zarzut, który sprawca uczynił niepublicznie (np. w podczas prywatnej rozmowy), jest prawdziwy;

- zarzut dotyczący postępowania osoby pełniącej funkcję publiczną, który sprawca publicznie podnosił lub rozgłaszał,  był prawdziwy;

- zarzut służący obronie społecznie uzasadnionego interesu, który sprawca publicznie podnosił lub rozgłaszał, był prawdziwy.

W pozostałych przypadkach za publiczne zniesławienie grozi pełna odpowiedzialność.

W świetle obowiązujących przepisów za występek zniesławienia w typie podstawowym sprawca podlega karze grzywny lub ograniczenia wolności, natomiast w typie kwalifikowanym (tj. za pomocą środków masowego komunikowania się, np. w internecie) – karze grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku (art. 212 §2 kk).

Ponadto sąd, skazując sprawcę za zniesławienie, obok kary może orzec również zapłatę nawiązki w kwocie do 100 tys. złotych na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny, który wskaże pokrzywdzony.

Należy zaznaczyć, że zniesławienie jest przestępstwem ściganym w trybie prywatnoskargowym, co oznacza, że pokrzywdzony sam wnosi do sądu akt oskarżenia przeciwko sprawcy i sam pełni rolę oskarżyciela prywatnego w postępowaniu (czyli musi udowodnić, że doszło do popełnienia przestępstwa).