Co grozi za niepłacenie podatków – jaka kara?

Wysokość minimalnej oraz maksymalnej stawki dziennej określana jest corocznie, ponieważ zależy od wysokości minimalnego wynagrodzenia. W rezultacie w 2018 r. stawka dzienna została ustalona na poziomie od 70 złotych do 28 000 złotych. Tym samym osobie, która uchyla się od opodatkowania, grozi grzywna od 700 złotych (10 stawek to minimum, które sąd może orzec w przypadku przestępstwa skarbowego) do 20 160 000 złotych, a także kara pozbawienia wolności od 5 dni do 5 lat (art. 27. § 1 k.k.s).

Więzienia nie muszą obawiać się jednak te osoby, których kwota podatku narażonego na uszczuplenie jest małej wartości (czyli w czasie popełnienia czynu zabronionego nie przekroczyła dwustukrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia – w 2018 r. 420 tysięcy złotych), gdyż w takich okolicznościach sprawca czynu podlega wyłącznie wspomnianej grzywnie w wysokości do 720 stawek.

Natomiast w sytuacji, gdy kwota podatku narażonego na uszczuplenie nie przekroczyła ustawowego progu, uchylanie się od opodatkowanie klasyfikowane jest jako wykroczenie skarbowe, za które grozi grzywna wymierzana w granicach od jednej dziesiątej do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia (w 2018 r. jej wysokość wynosi zatem od 210 złotych do 42 tysięcy złotych, przy czym w postępowaniu mandatowym najwyższa kara to 4200 złotych).

Ważne: ustawowy próg jest kwotą stanowiąca pięciokrotność minimalnego wynagrodzenia w chwili popełnienia czynu zabronionego (w 2018 r.  przy minimalnym wynagrodzeniu 2100 złotych, wynosi zatem 10, 5 tys. złotych).

Powyższe kary dotyczące uchylania się od opodatkowania znajdują również zastosowanie w odniesieniu do przestępstwa, jakim jest oszustwo podatkowe. Dochodzi do niego wówczas, gdy podatnik, składając deklarację lub oświadczenie, podaje nieprawdę lub zataja prawdę albo nie dopełnia obowiązku zawiadomienia o zmianie objętych nimi danych, przez co naraża podatek na uszczuplenie (art. 56. k.k.s).

Natomiast zarówno niezłożenie deklaracji PIT w terminie, jak i uporczywe niewpłacanie należnego podatku, to czyny traktowane jako wykroczenie skarbowe, za które grozi wspomniana już kara grzywny w wysokości od 210 złotych do 42 tysięcy złotych (przy czym osoba niewpłacająca podatku w terminie musi liczyć się dodatkowo z odpowiedzialnością odsetkową).