Co grozi za pracę na czarno – jaka kara?

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt. 13 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w naszym kraju za nielegalne zatrudnienie / nielegalną pracę zarobkową uznaje się:

1) zatrudnienie przez pracodawcę osoby bez potwierdzenia na piśmie w wymaganym terminie rodzaju zawartej umowy i jej warunków;

2) niezgłoszenie osoby zatrudnionej lub wykonującej inną pracę zarobkową do ubezpieczenia społecznego;

3) podjęcie przez bezrobotnego zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności bez powiadomienia o tym właściwego powiatowego urzędu pracy.

Kwestię braku pisemnej umowy o pracę przed dopuszczeniem do pracy reguluje art. 281 ust.2 Kodeksu pracy wedle którego pracodawcy w takiej sytuacji grozi grzywna w wysokości od 1000 zł do 30 000 zł.

Z kolei w przypadku niezgłoszenia osoby zatrudnionej lub wykonującej inną pracę zarobkową do ubezpieczenia społecznego pracodawcy podlegają grzywnie w wysokości do 5000 złotych (mówi o tym art. 98 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych).

Ponadto według obowiązujących przepisów każdy bezrobotny po podjęciu pracy zarobkowej (w jakiejkolwiek formie) ma obowiązek w ciągu 7 dni zawiadomić o tym powiatowy urząd pracy, w którym jest zarejestrowany. W sytuacji braku takiego powiadomienia grozi mu kara grzywny wynosząca co najmniej 500 zł (przy czym kara ta nie zostanie wymierzona, jeżeli bezrobotny poinformuje urząd o swoim zatrudnieniu przed jego kontrolą).

Oczywiście bezrobotny jest też zobowiązany do zwrotu wszelkich świadczeń, które pobierał z urzędu pracy już po rozpoczęciu pracy zarobkowej. Co więcej, najprawdopodobniej jego sprawą zajmie się także urząd skarbowy, który może nałożyć na niego kolejną grzywnę – za nieodprowadzanie podatku dochodowego.

W ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy znajdują się również odrębne przepisy dotyczące nielegalnego wykonywaniu pracy przez cudzoziemca (art. 120), które przewidują m.in. grzywnę nie niższą niż 1000 zł dla pracownika oraz od 1000 zł do 30 000 zł dla pracodawcy, który go zatrudnił.