Co grozi za zatrudnianie na czarno – jaka kara?

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt. 13 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z nielegalnym zatrudnieniem mamy do czynienia w następujących okolicznościach:

1) kiedy pracodawca zatrudnia osobę bez potwierdzenia na piśmie w wymaganym terminie rodzaju zawartej umowy i jej warunków;

2) gdy pracodawca nie zgłasza osoby zatrudnionej lub wykonującej inną pracę zarobkową do ubezpieczenia społecznego;

3) jeżeli której bezrobotny podejmuje pracę lub działalność zarobkową, ale nie powiadamia o tym właściwego powiatowego urzędu pracy.

W pierwszym i drugim przypadku odpowiedzialność prawną za zatrudnienie na czarno ponosi pracodawca, a w trzecim – pracownik.

Co grozi pracodawcy za zatrudnianie pracowników na czarno?

Inspektor pracy, które odkryje w czasie kontroli, że pracodawca nie podpisał umowy ze swoim pracownikiem, może nałożyć na tego pierwszego mandat karny w wysokości do 2000 tys. złotych albo skierować sprawę do sądu, który ma prawo orzec wówczas karę grzywny w wysokości od 1000 zł do 30 000 zł  (art. 281 ust.2 Kodeksu pracy).

Kary pieniężnej powinien spodziewać się również ten pracodawca, który nie zgłosił osoby zatrudnionej lub wykonującej inną pracę zarobkową do ubezpieczenia społecznego. W takich sytuacjach stosuje się bowiem art. 98 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, który pozwala na nałożenie grzywny w wysokości do 5000 tysięcy złotych.

Zatrudniając pracowników na czarno, pracodawcy unikają także odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy oraz obowiązkowej składki na Fundusz Pracy, a to wiąże się z kolejnymi grzywnami. Na podstawie art. 122 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku Fundusz Pracy może zażądać od pracodawcy zapłatę kwoty nie niższej niż 3000 zł. Z kolei wysokość kary nakładanej przez urząd kontroli skarbowej będzie zależała od tego, czy działanie pracodawcy zostanie zaklasyfikowane jako wykroczenie, czy jako przestępstwo skarbowe (w 2018 r. kara grzywny za wykroczenie skarbowe wynosi od  210 złotych do 42 tysięcy złotych, a za przestępstwo – od 700 do 20 160 000 złotych).